UZALEŻNIENIE
Czym jest uzależnienie?
Uzależnienie jest chorobą, pierwotną, postępującą, nieuleczalną, śmiertelną.
Mówi się również że jest to choroba uczuć i emocji, ponieważ uaktywnia się często u osób, które nie radzą sobie z emocjami, przerastają je trudne sytuacje.
Objawia się silną i nieodpartą potrzebą zażywania substancji psychoaktywnej bądź wykonania czynności uznanej za nagradzającą, przynoszącą ulgę.
Jak rozpoznać uzależnienie?
O uzależnieniu możemy mówić wówczas, gdy przez okres jednego roku występowały łącznie co najmniej trzy z opisanych poniżej objawów:
silne, natrętne pragnienie wręcz przymus zastosowania środka (tak zwany głód alkoholowy, narkotyczny etc.);
utrata kontroli nad tym, kiedy zacząć i kiedy skończyć użycie oraz ile środka zastosować, nieudane próby porzucenia nałogu
pojawienie się stanu abstynencyjnego po odstawieniu, charakterystycznego dla danej substancji
zwiększenie lub w przypadku długotrwałego zażywania substancji zmniejszenie tolerancji, oznacza to konieczności stosowania coraz większych dawek dla uzyskania pożądanego efektu, bądź też zmniejszenie satysfakcji po zastosowaniu takiej samej dawki.
zawężenie zainteresowań i aktywności, społecznych, rodzinnych, zawodowych na rzecz stosowania środka uzależniającego. Przeznaczanie większości czasu na pozyskanie i używanie substancji bądź odzyskiwanie równowagi po konsumpcji;
uporczywe przyjmowanie substancji, pomimo świadomości szkodliwych następstw, wystąpienia problemów zdrowotnych, degradacji społecznej;
Przyczyny uzależnień
Przyczyny uzależnienia nie są jednoznaczne, najczęściej podaje się trzy – genetyczne, społeczne i psychologiczne. Zazwyczaj jednak uzależnienie jest skutkiem interakcji tych trzech czynników.
Wyposażenie genetyczne człowieka determinuje jego indywidualne predyspozycje, na przykład do sięgania po używki.
W przypadku alkoholu naukowcy udowodnili hipotezę na temat genetycznych predyspozycji dzieci alkoholików do podatności na to uzależnienie.
Czynniki psychologiczne to cechy podnoszące ryzyko uzależnienia, takie jak: niska samoocena, introwertyzm, nieśmiałość, niestabilność i niedojrzałość emocjonalna, mała odporność na stres, wysoka potrzeba natychmiastowej gratyfikacji, przesadna idealizacja bądź lekceważenie innych, poszukiwanie wrażeń.
Należy również pamiętać, że uzależnienia często maskują głębsze problemy psychiczne, na przykład zaburzenia depresyjne, lekowe czy osobowości.
Ponadto brak życiowych perspektyw, duża przestępczość i bezrobocie, zaburzone relacje w rodzinach, kłopoty ze wsparciem i porozumieniem, nieprawidłowe wzorce komunikacji.
Fazy rozwoju uzależnienia od alkoholu i etapy zdrowienia
Jak wyjść z uzależnienia?
W leczeniu uzależnień najważniejsza jest DECYZJA i determinacja pacjenta, potem siła, chęć i cel wyzdrowienia. Nie uda się porzucić nałogu bez odpowiedniej motywacji. Zatem poszukaj jej. Może to będą względy zdrowotne, albo troska o dobro dzieci, chęć ratowania ważnej relacji, kariera.
WSPÓŁUZALEŻNIENIE
Czym jest współuzależnienie?
Współuzależnienie jest zespołem nieprawidłowego przystosowania się do trudnej sytuacji. Koncentrując się na szukaniu sposobu ograniczenia picia partnera, osoba współuzależniona nieświadomie przejmuje odpowiedzialność za jego funkcjonowanie i dobrostan, co w efekcie zapewnia pijącemu tak zwany komfort picia. Alkoholik nie doznaje realnych strat związanych ze swoim piciem, ponieważ osoba współuzależniona najczęściej ponosi skutki picia partnera np.: przepiłeś pieniądze ja wezmę dodatkową pracę i to nadrobię.
Na skutek długotrwałego życia w ciągłym stresie u takiej osoby rozpoznaje się ostrą reakcję na stres, zwaną zaburzeniami adaptacyjnymi.
Współuzależnienie diagnozuje się wyłącznie u osób dorosłych, które formalnie mogą wybrać inną drogę poradzenia sobie z problemem picia partnera.
Osoby współuzależnione wymagają pomocy i mogą uzyskać poprawę stanu zdrowia psychosomatycznego, pod warunkiem że uświadomią sobie że mają problem.
Często jednak praktyka wskazuje na to że takie osoby lekceważą swój stan zdrowia i potrzeby.
Życie w długotrwałym stresie spowodowanym piciem osoby bliskiej i brak skuteczności własnych działań powodują poważne konsekwencje psychofizyczne:
– zaburzenia życia emocjonalnego: huśtawkę nastrojów, stany lękowe i depresyjne, napięcie i stan wyczekiwania na to co się zdarzy, zagubienie, brak poczucia sensu i celu, zachwianie normy, nieznanego pochodzenia zaburzenia zdrowotne, nierealistyczne oczekiwania, brak nadziei, samotność, poczucie bezsilności, obniżenie jakości życia, nerwice, trudności w rozpoznawaniu własnych potrzeb, w realizacji własnych pragnień, ambicji i celów.
Objawy współuzależnienia
Najbardziej charakterystyczne objawy współuzależnienia:
- koncentracja myśli, uczuć na osobie pijącej,
- usprawiedliwienie sytuacji picia,
- zaprzeczania problemowi,
- ukrywanie picia partnera przed innymi,
- przejmowanie kontroli nad piciem osoby bliskiej (ograniczanie sytuacji w których jest alkohol, wylewanie alkoholu, kupowanie alkoholu, żeby pijący nie wychodził z domu,
- wymuszanie obietnic niepicia itp.),
- przejmowanie odpowiedzialność za zachowania pijącego partnera,
- łagodzenie konsekwencje picia: płacenie długów, dbanie o higienę pijącego, o jego wizerunek itp.,
- przejmowanie za osobę pijącą obowiązków domowych, które on zaniedbuje.